گفتگو با ایرج رمضانی کارشناس و تحلیلگر رسانه /  رسالت روزنامه نگاری و اصل بی طرفی

پایگاه خبری اولکامیز- لطیف ایزدی : پرونده انتخابات مجلس یازدهم بسته شد. در این دوره اولکامیز با توجه به شایستگی ها و توانمندی های مهندس جلال ایری از وی حمایت کرد. این کنش سیاسی را برخی از حامیان کاندیدای رقیب برنتافتند و بر آن تاختند. حمایت خبرنگاران از کاندیداها یکی از موارد چالش برانگیز و مناقشه آمیز در این دوره بود. در این باره بحث هایی در گرفت و مطالبی درج گردید که غالبا یکسویه و مغرضانه بود.حال که هیجانات انتخابات فروکش کرده و عقلانیت بر احساسات غلبه دارد به منظور روشنگری و آگاهی بخشی به مخاطبان ، با ایرج رمضانی کارشناس رسانه و تحلیلگر مطبوعات گفتگویی انجام دادیم که در پی می آید :

اولکامیز- آیا در ایام انتخابات خبرنگاران و اصحاب رسانه حق حمایت و تبلیغات برای کاندیدایی خاص را دارند و یا اینکه باید بی طرف باشند؟ اساسا رسانه های مجازی و یا مکتوب می توانند تریبون و مبلغ کاندیداها باشند؟

روزنامه نگار و رسانه می تواند از شخص خاصی حمایت کند و یا برعکس نظرات خود را نسبت به تفکرات طرف مقابل ابراز کندو این موضوع در دنیا عادی است مثلا در آمریکا نیویورک تایمز از همان زمان انتخابات ابتدا با ترامپ مخالف بود و همواره معتقد بوده ترامپ منافع خود را به منافع مردم آمریکا ترجیح می دهد. رسانه ها و روزنامه نگاران به این د‌لیل که افکار عمومی را هدایت می کنند در قبال تبعات انتخابی که ممکن است به انحراف کشیده شود مسئول هستند. وظیفه رسانه روشنگری است و اگر به این نتیجه رسید که شخصی برای منافع ملی و منافع عمومی شایسته تر است می تواند از وی حمایت کند و مبادرت به انتشار نظرات و افکار وی نماید. اما این هواداری تا اندازه ای نباشد که به معنای اسطوره سازی ، شخصیت پرستی، نفی و تخریب و توهین به رقبا تلقی شود.

اولکامیز- اصل بی طرفی را توضیح دهید؟

اصل بی‌طرفی یک مفهوم سیال و چند بعدی است که در هر حرفه‌ای که با انتقال معلومات و مسئولیت در برابر جامعه سر و کار داشته باشد، لحاظ می‌شود. یک مورخ هم باید بی‌طرف باشد و اجازه ندهد تمایلات شخصی و سلیقه‌ای پژوهش او را تحت تاثیر قرار دهد. در واقع بی‌طرفی به اعتقاد بسیاری از روزنامه نگاران به مفهوم پایبندی به یک رشته اصول یا پروتکل هایی است که هدف آن‌ اطمینان از عدم دخالت تمایلات شخصی و سلیقه‌ای فرد در کار حرفه‌ای اوست.

اولکامیز- در این دوره انتشار بیانیه توسط جمعی از خبرنگاران و فعالین فضای مجازی ( ۵۰ نفر ) از مهندس جلال ایری در بین افکار عمومی بازتاب زیادی داشت. دیدگاه شما بعنوان تحلیلگر رسانه در این باره چیست؟ آیا اساسا انتشار بیانیه توسط فعالین رسانه کاری درست بود و یا خیر؟

صدور و انتشار بیانیه به خودی خود اشکالی ندارد و معمولا بسیاری از صنوف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در جهت اهداف حزب و یا حمایت از افکار و اندیشه های همفکران و هواداران شان بیانیه می دهند. نمونه آن می توان در انتخابات های مهم ایران و کشورهای دیگر مشاهده کرد. مثلا بیانیه انجمن سینما گران، تهیه کنندگان، کارگردانان ، بیانیه های حزبی و سیاسی، و بیانیه روزنامه نگاران و از آنجایی که روزنامه نگاران از نظر تفکر ، تحلیل و آگاهی ، نسبت به سایر صنوف جامعه یک سطح بالاتر هستند و مسئولیت اجتماعی و مدنی آنها بیشتر است لذا به همان اندازه باید با هوشیاری و دقت بتوانند افکار عمومی را به سمت و سوی مطلوب هدایت کنند. روزنامه نگار نباید در رویارویی با رخدادهای سیاسی اجتماعی بی تفاوت و خنثی باشد که اگر اینگونه باشد نمی تواند نقش و وظیفه خود را به درستی ایفا کند. نمونه مثال خوب روزنامه نگاران عصر مشروطه که نسبت به مسائل واکنش نشان می دادند بدون تردید نقش زیادی در بیداری جامعه زمان خود داشته اند و اندک آگاهی امروزمان را مدیون آنها هستیم.

اولکامیز- دیدگاه شما در مورد رویکرد کانال اولکامیز در این انتخابات که البته با هجمه ها و تخریب های فراوانی هم مواجه بود چیست؟

در خصوص مطالب انتخاباتی کانال اولکامیز تا جایی که من رصد کردم، موافقان یک کاندیدای خاص سعی کرده اند درخصوص افکار ، تجربیات و برنامه های وی اطلاع رسانی کنند. در جاهایی نقد مخالفان را هم منتشر کرده اند که از اصول حرفه ای رسانه است
مطالب منتشره حتی الامکان از توهین و تخریب رقبا و طرفداران شان بری بود
نویسندگان حتی در برخی موارد فارغ از نگاه های سیاسی و با تکیه بر منافع عمومی مطالبی را به رشته تحریر در آوردند. البته طبیعی است گاهی حب و بغض نسبت به یک موضوع خاص حتی غیر انتخاباتی در نوشتار روزنامه نگار مشهود است. اما در هر شرایط روزنامه نگار باید بتواند خویشتن دار باشد. حرفه ای بودن و حرفه ای ماندن در هر کاری دشوار است. نیل دگراس تایسون می گوید: ” اگر خواستید از حقیقتی دفاع کنید، اول مطمئن شوید که آن، صرفأ همان دیدگاهتان نباشد که به شدت مایلید حقیقت داشته باشد. ”

اولکامیز- آیا انتشار تبلیغات انتخاباتی کاند یداها در رسانه ها و نشریات شامل رپورتاژ آگهی می شود و یا اینکه رسانه ها باید برای کاندیداها رایگان کار کنند؟ آیا دریافت رپورتاژ آگهی از کاندیداها به جهت تبلیغات، قلم فروشی محسوب می شود؟

دریافت هزینه در قبال آگهی و رپورتاژ مرسوم است و پایه اقتصاد رسانه است و قلم فروشی به حساب نمی آید. قلم فروشی آنجاست که برای اهداف و مسائل شخصی، منافع و مصالح عمومی را نادیده گرفت. آنجایی که جریان سازی و یا ترویج تفکر یا ایده ای که خلاف خط مشی رسانه است، صورت بگیرد.
رسانه های آزاد خط مشی و سیاست اصلی رسانه خود را تحت هیچ شرایطی فدا نمی کنند. بنابراین با حفظ این شرایط نشر و نقد افکار و آراء موافق و مخالف، استقلال رسانه را زیر سوال نمی برد

اولکامیز- آقای رمضانی از این که وقت شریفتان را در اختیار اولکامیز قرار دادید تشکر می کنم.

آقای ایزدی من هم از تلاش های مستمر و موثر شما در امر رسانه سپاسگزارم.

www.ulkamiz.ir