عیدقربان و زیبایی هایش در ترکمن صحرا
پایگاه خبری اولکامیز – محمود رحیمی؛ خبرنگار: برو و بیاها و شادی های کودکان و نوجوانان ووو چند روز مانده به عید قربان در میان مردمان ترکمن صحرا آغاز میشود.
عیدی هر ساله همسفر سالهای قمری می باشد و هر سال در میان ماه های مختلف شمسی خورشیدی قرار می گیرد و فصول مختلف مانند بهار و تابستان و یا پاییز و زمستان در گردش است.
در این ایام در شهرهایی که غالبا ترکمن نشین هستند مانند گنبد و بندر ترکمن و آق قلا و گمیشان و هر نقطه ای که ساکنان ان ترکمن هستند شاهد تردد فراوان در خیابانهای شهر هستیم .
مردم در تکاپوی رسیدن عید هستند و فوج فوج در مکان های مختلف در حال خرید مایحتاج عید برای اعضای خانواده مانند کیف و کفش و پوشاک و انواع متنوع شیرینی برای تزئین سفره های پر برکت عید هستند و گاها چشمان رهگذران از خیل جمعیت خیره می ماند.
قبل از رسیدن عید زنان ترکمن با کمک خانواده منازل خود را برای هر چه باشکوه تر بر گذار کردن عید نظافت می کنند و منازل خود به اشکال سنتی و بسیار زیبا تزئین می کنند تا این عید مقدس میهمان منازل زیبا و پاکیزه شان گردد.
حمام عید (قربان شورا)
در روز عید قربان سپیده که دمیده میشود و اذان صبح که چون نور از میان پنجره ها عبور کرده و خانه را نورانی کرده اهالی خانه قبل از رفتن به سوی عید گاه برای بر پا داشتن عید برای هر چه نزدیک تر به قربت خداوندی استحمام می کنند که در میان ترکمن ها این حمام نمودن را (قربان شور می گویند) در این میان کودکان منازل هم از سر شور و نشاط و ذوق می خوانند قربان شور ؛ سنم شور؛ منم شور؛ اینکی یلان قربان چالمه بلماینگ زار یعنی قربان شور ؛ تو هم بشور و من هم بشورم سال آینده که قربانی می شود من در آن سال برای قربانی کردن من نیازمند دیگران نباشم و خودم بتوانم قربانی نمایم.
نماز عید قربان
زمان بر پا داشتن نماز عید قربان فرا رسیده ترکمن ها هر یک با به همراه داشتن زیر اندازهایی مانند قالیچه های ترکمنی و سجاده در دست به سوی مساجد و عید گاه روانه می شوند تا نماز عید قربان را به جا آورند که با بر پا داشتن این فریضه خود را آماده قربانی کردن نمایند…
نماز عید قربان در ترکمن صحرا از جذابیت های بسیار بالایی بر خوردار است …
صف های طویل و بسیار مرتب حکایت از وحدت و مودت بسیار نزد ترکمن را یاد اور میشود .بر پا داشتن نماز عید قربان در ترکمن صحرا زبانزد عام و خاص در کشورمان می باشد.
این عید در کنار عید سعید فطر از مهمترین اعیاد اسلامی می باشد و ترکمن ها برای این اعیاد. احترام خاصی قائل هستند و برایشان بسیار مهم می باشد و برای برپا داشتن این اعیاد بسیار اهمیت قائل هستند .
قربانی کردن
پس از اتمام نماز عید و برگشت نمازگزاران به منازل نوبت یک رسم بسیار زیبا و دیرینه و تاریخی می رسد رسمی که ما را یاد آور عبودیت حضرت ابراهیم می اندازد و لحظه ای که به شکرانه پیروزی در ازمون بندگی نزد پروردگار خویش قربانی کرد .
امروز سالها از ان تاریخ می گذرد و مسلمانان در عید قربان جهت یاد اوری ان ذبح؛ مردان خانه اقدام به قربانی می کنند.
بعد از قربانی بر اساس رسمی به یادگار مانده از قدیم از خون حیوانی که قربانی شده همه افراد خانواده پیشانی خود را متبرک به خون می کنند چرا که به مقدس بودن این خون باور دارند و معتقدند سرنوشت آنان به سوی خوبی ها تغییر خواهد داد.
خوردنی های عید قربان
معمولا از گوشت قربانی سر سفره هایشان استفاده می کنند و از میهمانان پذیرایی می کنند. ترکمن معتقدند که این خوراکی انها را توانمند کرده و از چشم بد و بلایا به دور می دارد.
معمولا گوشتها را به شیوه و سنت های قدیمی که در میانشان رایج بوده می پزند که به (قرمه شوری ) معروف می باشد.
یکی دیگر از خوراکی های سفره در روز عید قربان نوعی نان روغنی است که به چاپاد معروف است و خانم های ترکمن به مناسبت عید قربان می پزند..
رسم است بعد از اینکه مراسم قربانی به پایان رسید کم کم دید و بازدید از همدیگر و رفتن به دیدن بزرگتر از سوی کوچکتر ها آغاز میشود و در خانه ای که وارد میشوی شاهد سفرهای زیبا هستید .
آنان از میهمانان خود با کباب که از گوشت قربانی می باشد پذیرایی می کنند.
زبانزد است که حجم قربانی بقدری زیاد و گسترده می باشد که بعضی مسافران رهگذر با مشاهده خون این قربانی جوی های اب بین خانه ها را به جوی سرخ و جای خون تشبیه کرده اند.
یکی از زیبایی های عید قربان در میان ترکمن ها دعایی است که در لحظه حضور میهمانان بر سر سفره های عید می خوانند.
www.ulkamiz.ir
عید قربان ممکن است برای خیلی از اهالی صحرا شادی و نشاط بیاورد .ولی عده ای هم هستند که با فرارسیدن این ایام غمهایشان بیشتر میشود. همانهایی که دوماه به دوماه حسرت خریدن مرغی را شب به بالین میبرند .نمیدانم این چه بدبختی است که گریبان این خلق را گرفته .مردمی که توان فرستادن فرزندانشان به مدرسه و دبیرستان و تحصیل ندارند باید ده دوازده میلیون پول قرض و قوله بکنند تا ابرویشان حفظ شود.هر روز صبح که بیدار میشویم اگر بلند گوی مسجدمان فریاد نکشد از تلگرام و فضای مجازی اخبار خودکشی خودسوزی به دار آویختن عزیزانمان در جای جای صحرا را شاهدیم .سرانه مطالعه صحرا منفی .اهمیت به تحصیل علم و دانش ارزش خودش را باخته .اما اگر کسی بگوید روز عید قربان در عربستان فلان روز است و در فلانجا ….رگ غیرت اهالی مذهب بالا میزند .متاسفم.
سلام , حتما می دانید که انجام قربانی در عید قربان یک امر مستحبی است نه واجب , به عبارت دیگر هیچ اجباری برای این کار در شرع و دین وجود ندارد مگر برای ححاج و زایران بیت الله در ماه ذیحجه و در موسم حج ,,, البته وجود معضل بیکاری جوانان در استان گلستان و یا دیگر مشکلات معیشتی نیز بدیهی است , بهتر است به ان دسته از اشخاص که بقول شما با قرض و قوله قربانی می کنند , این مطلب را تفهیم نمایید ,
بچه از عرف و واجب و قانون و شرع چی می داند آنچه مهم است قربانی کرد
ببخشید دین و شریعت هیچ اجبار و الزامی در خصوص قربانی ندارد مگر برای حجاج بیت الله که پیش شرط ان مستطیع بودن است … اگر فکر می کنید مهم است قربانی کنید ، بقیه ش هم بر عهده خودت است والسلام