قرن هاست که ایرانی‌ها بر اساس یک سنت دیرین سیزدهمین روز از بهار را با حضور در دل طبیعت سپری می کنند و هر کدام از ساکنین ایران به فراخور محل سکونت خود به دامن دریا ، دشت ، جنگل ، کوهستان و در کلان شهرها به بوستان و پارک های پناه می‌برند تا شادی های عیدانه خود را تکمیل کرده و با تحصیل انرژی از طبیعت خود را برای سال جدید مهیا کنند .

آیین های سنتی روز سیزدهم فروردین، در تمامی نقاط ایران سرشار از شادی و زیبایی به وسعت بهار بوده و همواره سرسبزی و پاکی این روزها را به تصویر می کشد.

رفتن به دامن صحرا و طبیعت، شوخی و بازی کردن ،دویدن و در هر حال شاد بودن، بخشی  از ویژگی‌های روز سیزده بدر است اما در سال های اخیر همسفره شدن با طبیعت و حضور در عرصه های طبیعی کشور ثمره ای جز خسران و نابودی طبیعت به همراه نداشته است .

افزایش تعداد خودروها و توسعه راه های دسترسی به نقاط مختلف طبیعت (حتی نقاط بکر ) زمنیه افزایش حضور در طبیعت را فراهم کرده و این موضوع در کنار کم توجهی به دغدغه های زیست محیطی سبب شده تا سیزدهم فروردین روز خوش‌آیندی برای طبیعت نباشد .

پراکندن هزاران تن زباله در طبیعت ، سوزاندن چوب و سرشاخه های جنگلی ، تخریب محیط زیست و حتی شکار جانوران  و لگدمالی نهال های نورس از جمله معضلاتی است که روز سیزده بدر را به یک روز پر ریسک و پرمخاطره برای طبیعت تبدیل کرده است .

برخی کج سلیقگی ها و بدرفتاری مردم با طبیعت چنان تکراری و فراگیر شده که گویا نمی توان برای آن پایانی تصور کرد و باید بپذیریم که فرهنگ سازی و آموزش در حوزه حفظ طبیعت و محیط زیست با جایگاه رفیع آن تناسبی ندارد.

گلستان به سبب برخورداری از شرایط خاص جغرافیایی از مناطق تفرجگاهی متعددی برخوردار است که نظارت و کنترل کامل بر همه این مناطق از عهده و توان دستگاه های اجرایی و متولی خارج است .

هر چند نهادهایی چون محیط زیست و منابع طبیعی در این روز تلاش می کنند از همه توان و نیروی انسانی خود برای کاهش خسارت های وارده به طبیعت استفاده کنند اما با توجه به کمبود شدید نیرو و گستردگی مناطق این  امر محقق نمی شود.

با وجود فعالیت برخی از سمن های حوزه محیط زیست در روز طبیعت و همراهی آنها با طبیعت همچنان نیازمند همراهی همگانی و آحاد مردم در حفظ و پاسداشت طبیعت هستیم.

دبیر یک تشکل های مردم نهاد حامی محیط زیست در غرب گلستان به خبرنگارایرنا گفت : در سیزده ‌بدر همه به دامان طبیعت می‌روند تا از زیبایی‌های طبیعت در سال جدید لذت ببرند اما بی‌مهری‌هایی در حق طبیعت در این روز انجام می‌ شود که دور از انصاف است.

مظفر آذیش ادامه داد : با توجه به بارندگی‌های اخیر و رطوبت بالای خاک از نشستن، چادر زدن و پاکوب نقاط مرطوب خودداری شود و شهروندان از ظروف یکبار مصرف و مواد شوینده شیمیایی استفاده نکنند و تا حد امکان شستن ظروف مورد استفاده را به منزل منتقل کنند.

وی از شهروندان خواست در این روز کیسه‌های پلاستیکی برای جمع‌آوری پسماند به همراه داشته باشند و کیسه‌ها زباله را به داخل شهر برای دفع مناسب بیاورند و وسایل نقلیه خود را از فضای سبز و محل نشستن دورتر نگاه دارند.

آذیش تاکید کرد : رها نکردن ماهی های قرمز در رودخانه ها و سدها، خودداری از شکستن شاخ و برگ درختان برای تهیه هیزم، استفاده از اجاق گاز و پیک نیک به جای آتش، خودداری از اذیت کردن و ایجاد مزاحمت برای پرندگان و حیوانات، تخریب نکردن طبیعت برای کندن گیاهان خوراکی، خاموش کردن آتش قبل از ترک محل از جمله نکاتی است گردشگران باید مد نظر قرار دهند .

یک استاد دانشگاه هم به خبرنگار ایرنا گفت : حیات و بقای انسان ها در گرو حفظ و حراست از طبیعت است و بشر برای زنده ماندن و تداوم نسل و استمرار حیات در کره زمین باید از نابودی آن به طرق مختلف از جمله آلوده شدن به وسیله زباله جلوگیری کند.

محمدرضا ملاعباسی اظهارداشت: باتوجه به فصل گل دهی گیاهان و درختان، کسانی که به دامن طبیعت می روند از له کردن گل ها و شکستن سرشاخه های درختان خودداری کنند تا امکان رسیدن تخم گلها برای رویش سال های آینده فراهم شود.

این استاد دانشگاه افزود: برمبنای آموزه های قرآنی زمین گهواره زندگی اطفال بشر، کشتی سفر و مادر انسان هاست و آلوده کرده آن به مفهوم آتش زدن گهواره زندگی و سوراخ کردن کشتی است که پیش از هر چیز به غرق شدن و سوختن انسان منجر خواهد شد.

وی ادامه داد: با وجود قداست طبیعت در آموزه های دینی و باورهای ملی، غالب رفتارها با طبیعت خصمانه و از سر بی توجهی است که باید در این خصوص تجدید نظر کنیم.

وی با یادآوری استقبال گسترده مسافران نوروزی از مناطق و روستاهای هدف گردشگری استان گلستان در سالهای گذشته خاطر نشان کرد: رهاسازی زباله ها در طبیعت، افزون بر زشت کردن سیمای ظاهری آنها سبب آلودگی آب،خاک و هوا نیز می شود بنابراین باید از این کار پرهیز کرده و به محیط زیست خود احترام بگذاریم.

مدیر کل حفاظت محیط زیست گلستان هم در گفتگو با خبرنگار ایرنا اظهارداشت : طبیعت سالم و سرسبز از جمله مواهب الهی بوده و تمامی انسان ها باید در حفظ آن تلاش کرده تا این نعمت بزرگ الهی برای نسل های آینده حفظ شود.

محمدرضا کنعانی گفت : طبیعت گردان در روز سیزدهم فروردین از خاموش شدن باقیمانده آتش در عرصه ها مطمئن شوند و مراقبت های لازم را برای جلوگیری از تخریب محیط زیست مدنظر داشته باشند.

وی افزود : ۱۳ فروردین روز انس با طبیعت به عنوان مظهر زیبایی های الهی و میزبان انسان ها بوده و باید با آن مهربان بوده و از تعدی و آسیب رساندن این موهبت الهی پرهیز کنیم.

کنعانی افزود: خانواده هایی که در این روز در دامان طبیعت حضور می یابند برای صیانت از آن، از آلوده کردن رودها، چشمه ها و طبیعت پیرامون خود خودداری کرده و از پراکنده کردن زباله و پسماندها جلوگیری کنند.

وی ادامه داد: آتش زدن و سوزانیدن درختان، شکستن شاخه های آنها، بستن طناب به درختان به عنوان ابزاری برای تفریح کودکان موجب آسیب رساندن به طبیعت بوده و این امر باید مورد توجه خانواده ها در این روز قرار گیرد.

به گزارش ایرنا شاید در گذشته حفظ و نگهداری از محیط زیست و طبیعت موضوع کم اهمیت یا بی اهمیتی به شمار می رفت، اما اکنون با وجود چالش هایی چون افزایش جمعیت، کم آبی و خشکسالی، تغییر اقلیم، تولید حجم انبوهی از زباله و غیره این موضوع جزو نخستین اولویت های زندگی اجتماعی و حقوق شهروندی باشد. / ایرنا گلستان

www.ulkamiz.ir