ضعف در نگارش خبری: غفلت یا عمد؟!
پایگاه خبری اولکامیز – عاشرمحمد رئوفی خبرنگار و فعال فرهنگی و اجتماعی ترکمن:
در دنیای امروز که اطلاعات با سرعت نور منتقل می‌شود، وظیفه‌ی خبرنگاران بیش از پیش اهمیت دارد. اما گاهی دیده می‌شود که برخی خبرنگاران در تنظیم گزارش‌های خود به اصول اساسی نگارش خبری توجه کافی ندارند. به‌ویژه، شش عنصر کلیدی خبر یعنی چه، چرا، چگونه، که، کی، کجا در برخی گزارش‌ها ناقص ارائه می‌شود، یا حتی به‌طور کلی نادیده گرفته می‌شود.
اما چرا این اتفاق می‌افتد؟ آیا این مسئله ناشی از بی‌توجهی و ضعف در نگارش است یا اینکه برخی خبرنگاران عمداً از ارائه‌ی جزئیات سر باز می‌زنند؟
اهمیت شفافیت در نگارش خبر
یک گزارش خبری باید به گونه‌ای نوشته شود که مخاطب، حتی اگر در دورافتاده‌ترین نقطه‌ی شهر باشد، با مطالعه‌ی آن بتواند تصویری کامل از رویداد در ذهن خود ترسیم کند. برای نمونه، در گزارشی از یک نشست فرهنگی یا مراسم بزرگداشت، خواننده باید بداند:
موضوع مراسم چه بود؟ (هدف و دلیل برگزاری)
چه کسانی حضور داشتند؟ (نام مهمانان ویژه، سخنرانان، هنرمندان، مسئولان)
بانی مراسم که بود؟ (ارگان، نهاد، یا شخص برگزارکننده)
در کجا و چه زمانی برگزار شد؟ (مکان دقیق و تاریخ برگزاری)
چرا این مراسم برگزار شد؟ (مناسبت و دلیل اهمیت آن)
چگونه برگزار شد؟ (نحوه‌ی برنامه‌ریزی، کیفیت اجرا، میزان استقبال)
مجری، قاری، و عوامل اصلی که بودند؟ (این افراد معمولاً نادیده گرفته می‌شوند)
محتوای سخنرانی‌ها و نظرات مهمانان چه بود؟
وقتی خبرنگاری این جزئیات را حذف می‌کند، گزارش او ناقص و گنگ خواهد بود. برای مثال، اگر خبری تنها بگوید: «نشستی با حضور مسئولان برگزار شد»، خواننده همچنان در ابهام می‌ماند که کدام مسئولان؟ موضوع نشست چه بود؟ نتیجه‌ی آن چه شد؟
دلایل حذف جزئیات در اخبار
برخی از خبرنگاران شاید به دلیل عجله در ارسال خبر یا کمبود وقت، از پرداختن به جزئیات صرف‌نظر کنند. اما گاهی حذف نام‌ها و جزئیات می‌تواند عمدی باشد. در مواردی، خبرنگار ممکن است به دلایل شخصی، سفارش‌دهنده‌ی خبر، یا محدودیت‌های رسانه‌ای، برخی اطلاعات را سانسور کند.
راهکارهایی برای بهبود نگارش خبری
دقت در ارائه‌ی شش عنصر خبر: خبرنگاران باید هنگام تنظیم گزارش، تمامی اطلاعات لازم را در اختیار مخاطب قرار دهند.
حفظ بی‌طرفی و شفافیت: حذف عمدی نام افراد یا جزئیات مهم، از اعتبار خبرنگار و رسانه می‌کاهد.
اهمیت به تجربه‌ی خواننده: باید فرض شود که مخاطب هیچ پیش‌زمینه‌ای از موضوع ندارد، بنابراین تمام جنبه‌ها باید توضیح داده شود.
ارائه‌ی گزارش‌های توصیفی و تصویری: استفاده از نقل‌قول‌ها، عکس‌ها و جزئیات بیشتر می‌تواند به واقعی‌تر و ملموس‌تر شدن خبر کمک کند.
نتیجه‌گیری
یک گزارش خبری زمانی کامل است که خواننده بتواند با مطالعه‌ی آن، احساس کند در آن رویداد حضور داشته است. اگر خبرنگاران به این اصل پایبند باشند، اخبار از کیفیت بهتری برخوردار شده و اعتماد عمومی به رسانه‌ها افزایش می‌یابد. در غیر این صورت، اخبار ناقص و مبهم نه‌تنها از ارزش اطلاع‌رسانی می‌کاهد، بلکه باعث بی‌اعتمادی مخاطبان می‌شود.
