گادامر و نظریه ” امتزاج افق ها ”
پایگاه خبری تحلیلی اولکامیز- تهیه و تنظیم و تلخیص : عظیم قرنجیک :
معمولاً سقراط را شهید راه حکمت می شمارند ، با این عبارت، می خواهیم ، بابی در بابِ روش های گفتگو ، بمثابه راهی برای مفاهمه و تضارب آراء ، در جهت کشف حقایق باز کنیم . البته این که، هر انسانی از زاویه ها و منظرهای خاصی به جهان و پدیده های خاصی می نگردد، موضوعی واضح و مبرهن است .
حال از عهد عتیق و دوران سقراط گذر کنیم و برسیم به دوران حاضر . در عصر حاضر هم کسانی هستند که قدم در راه گفتگو و مفاهمه گذارده اند ، و گادامر نمونه ای از آن در دوران کنونی است ،که مهمترین نظریه او ، ” نظریه امتزاج افق ها ” است .
” جان مایه اصلی سخن گادامر این است که ، وقتی مفسر با متنی روبه رو می شود ، فهم در فضایی میانه شکل می گیرد و این فهم ، نه در ضلع متن و نه در سویه مفسر است ، بلکه محصول امتزاج افق متن با افق مفسر است .”
برای مثال ، وقتی متنی از سنت گذشته را مطالعه می کنیم ، نباید رویکرد عتیقه دوستانه داشته باشیم و خود را یکسره به آن بسپاریم . در عین حال ، اگر آن متن همچنان سخنی برای گفتن دارد ، نباید آن را به گوشه ای افکند، بلکه استفاده از امکانات نهفته اش، چه بسا برای حل مشکلات انسان معاصر مفید باشد . البته برای فلسفه ورزی ، قبل از هر چیز باید بدانیم که چه انگاره ای با ژرفنای اندیشه ما سازگاری دارد .
موضوع دیگر، تامّل و مداقّه در متون مورد بررسی است ، تا فهم به معنای امتزاج افق ها در معنای گادامری کلمه ، رخ دهد .
هدف از بیان این موارد این بوده که ، با امتزاج افق فکری مفسر و افق معنایی متن ، امکان رسیدن به نظریات نوین ، در مباحث و کاویدن رویدادها و متون مختلفه وحود دارد، و به عبارت دیگر، مصادیق متعدد و متنوعی ، می توان در این خصوص یافت، و در پیرامون آن ، به یک افق فکری میانه دست پیدا کرد.
” انسان موجودی است که مدام در حال تفسیر پدیده های پیرامونی است، و این کار را بر اساس تجارب پیشین خود انجام می دهد. هرچه افق فکری انسان ، بواسطه مطالعه یا کسب تجارب بیشتر، وسیع تر شود ، وجوه بیشتری از متن پیش رو ، برای او گشوده خواهد شد . به عبارت دیگر ، در تفسیر هر متن ، مفسر تحت پوشش و نظارت چتر ارجاع تجارب قبلی خودش قرار دارد و به همین دلیل است که انسان ها ، از زوایای مختلفی به یک موضوع می نگرند. ”
✴ ماخذ : روزنامه سازندگی/ شماره ۹۱۷ / صفحه فرهنگ /تلخیصی از یادداشت فرهنگی ” گفت و گو و کشف حقیقت “.
www.ulkamiz.ir
