گفتگوی اختصاصی مجله ترکمن دیار با دکتر یاشا مخدومی رئیس انجمن رادیو آنکولوژی ایران – قسمت دوم

پایگاه خبری اولکامیز –

آقای دکتر چرا در مشهد ماندگار شدید؟

پس از پایان تخصص ، دوست داشتم در گنبد و یا گرگان باشم ولی آن موقع وسایل و امکانات کافی مربوط به تخصص من در این دو شهرنبود. بنابراین مشهد ،  نزدیکترین شهر به ترکمن صحرا را انتخاب کردم چون دوران تحصیل من در مشهد گذشت آنجا راحت تر بودم.

 آقای دکتر از مسئولیت هایی که داشتید و دارید بگویید؟

من پزشکی عمومی را سال ۶۹ و تخصصم را ۷۳ گرفتم سپس بلافاصله به دانشگاه علوم پزشکی تبریز رفتم دانشگاه علوم پزشکی تبریز رئیس بخش رادیو تراپی بودم. در ارومیه رئیس بخش رادیو تراپی مرکز خیریه امید ارومیه  بودم. از سال ۱۳۸۰ مشهد آمدم . ازسال  ۱۳۸۵ انجمن خیریه رضا برای درمان بیماران سرطانی با کمک کمک انجمن بیماری های سرطان مشهد راه افتاد من مسئول فنی هستم .

از سال ۹۵ عضوهیِئت رئیسه انجمن رادیو آنکولوژی ایران هستم وسه سال است رئیس انجم رادیو آنکولوژی ایران هستم.

 از مسئولیت پذیری پزشکان صحبت کنید؟

 تمام پزشکان در مقابل بیماران خود مسئول هستند. لازمه پزشک بودن مسئولیت پذیری است.

مسئولیت پزشکان در قبال بیماران با توجه به نوع  بیماری متفاوت است بعضی اوقات کوتاه مدت است ولی در مورد بیماران سرطانی از زمان تشخیص درمان  تمام عمر در خدمت بیمار باشد و این کار ما را بسیار دشوار می کند

در استان گلستان به ویژه ترکمن صحرا بحث سرطان مری پررنگ و برجسته است؟به نظر شما دلایل این مسئله چیست؟ برای پیشگیری و کاهش آن چه باید کرد؟

سرطان همه جای ایران است. در ترکمن صحرا  سرطان گوارش فوقانی بیشتر است که علل مختلفی دارد. سرطان مری جزو گوارش فوقانی است. سرطان معمولا به یک عامل نیست چند عاملی است. تحقیقات زیادی از قدیم انجام شده است. یک پایگاه تحقیقاتی را آقای  دکتر ملک زاده وزیر سابق بهداشت در گنبد  مستقر کرده  و روی آن  کار میکردند. عوامل مختلفی دخیل است ولی مجموعه عوامل ؛ ژنتیک، نوع تغذیه، فقر بعضی از مواد غذایی و نوع نگهداری مواد غذایی که در گذشته بوده تاثیر گذار  است. امروزه که در واقع با توانمند شدن مردم ، تغییر الگوهای غذایی و یخچال دار شدن روشهای نگهدای مواد غذایی تغییر کرده سرطان های گوارش فوقانی یک مقدار کاسته می شود البته سرطان های گوارش تحتانی و سرطان های دیگه در حال افزایش است. الگوهای سرطان تغییر میکند که این  به عوامل تغذیه ارتباط دارد. در مورد همه سرطان ها اصولا تشخیص زودرس عامل مهم در درمان به موقع و کامل سرطان است.

اقتصاد بر فرهنگ غلبه می کند

 این روزها به علت تورم و گرانی اولویت اول مردم تامین معاش و گذران زندگی  می باشد، در این شرایط سخت اقتصادی شما به چه می اندیشید؟ دغدغه های اجتماعی شما چیست؟

 ببینید اقتصاد سلامت جزئی از اقتصاد کل است. اقتصاد زیرپایه تمام مناسبات انسانی است. همیشه از اول انقلاب، بحث داشتیم اقتصاد زیربناست یا فرهنگ؟ ولی به نظر می رسد که اقتصاد در اینجا پیروز می شود چون اقتصاد فرهنگ را هم تحت تاثیر قرار می دهددر واقع اقتصاد بر فرهنگ غلبه می کند ضرب المثل های زیادی در تایید این موضوع داریم مثلا « شکم گرسنه دین و ایمان ندارد ». به خاطرهمین اقتصاد سلامت دغدغه ماست. مردم باید توانایی مراجعه برای تشخیص، درمان و حفظ سلامت خودشان داشته باشد با توجه به سختی گذران زندگی در اولویت های بعدی شان قرار می گیرد. 

گاهی مردم موقعی مراجعه می کنند که ما نتوانیم خدمات خوبی ارائه بدهیم  در واقع در بیماری پیشرفته مراجعه می کنند.

موقعی به پزشک مراجعه می کنند که ما نتوانیم خدمات خوبی  را بتوانیم ارائه دهیم. بیمار در حالت پیشرفته مراجعه  کنند. از یک طرفی هم اقتصاد سلامت باید طوری باشد چه دولت چه بخش خصوصی توانایی تهیه دستگاههای مدرن، روش های مدرن ، دارو برای بیماران  را بتواند فراهم کند. وقتی نتواند فراهم کند خب مسلما بیمارستان ها تحلیل می روند، مسلما  امکانات تحلیل می رود، دارو فراهم نمی شود.  یکی از مسائل مهمی که در درمان بیماران هست مسئله بیمه هست و بیمه ها هم دچار مشکل می شود پرداخت هاشان را  نمی توانند انجام دهند. زنجیره ای از حوادث پشت سر هم دومینووار که در نهایت سلامت فرد را از بین می برد. فردی که می تواند معالجه شود نتواند معالجه شود یا عمر کامل و طولانی داشته باشد نتواند داشته باشد. این ها بخاطر همین نقیصه است. الان خیلی از بیمارستانها نمی توانند دخل و خرج خود را در بیاورند، خیلی از مراکز نمی توانند این کار را انجام دهند، خیلی از پزشکان وادار به مهاجرت می شوند. این ها یکی ازمسائل مهمی است که اقتصاد سلامت به وجود می آورد.

 شما اهل کتاب هستید؟ چه کتاب هایی می خوانید و اساسا مطالعه چه نقشی در سلامت جسمی و روحی  افراد جامعه ایفا می کند؟

ببینید مشکلی که به وجود آمده الان بیمارستان ما در کنار دادگاه است. من هر روز جلوی دادگاه ، صفی را  می بینم. به این فکر می کنم که چرا مردم بخاطر چک،  طلاق و ..  اینگونه در رنج  و عذاب هستند؟  اینها ناشی از فقر فرهنگی و سواد است. من فقر فرهنگی و سواد را  عامل بزهکاری ها و خیلی از معضلات جامعه می بینم. برا پیشگیری فرهنگ کتابخوانی باید رشد پیدا کند.

 آیا تالیفاتی دارید؟

هنوز تالیف ندارم ولی مقالات متعددی را نوشتم. در سال ۱۳۸۰ شروع کردم کتاب فرهنگ لغت را بنویسم با کنار گذاشته شدن خط کریل ادامه ندادم و کتاب ناتمام ماند.

هیچ چیز جای کتاب را نمی گیرد

در باره عیدانه کتاب توضیح دهید؟

هر سال به مناسبت بهار وعید نوروزبه کادر درمانی و پرسنل و دوستان و آشنایانم کتاب هدیه می دهم.  قدیم ها پول می دادیم ، دردی درمان نمی کرد ولی چند سالی است که کتاب هدیه می دهم  ماندگارو اثرگذار است. همیشه درخانه اش هست می خواند. کتابها را متتوع انتخاب می کنم . سعی می کنم بسته به شخصیت و علائق افراد، کتابها را انتخاب کنم. مثلا به یکی  رمان می دهم به دیگری کتاب شعر و چقدر استقبال می کنند گاها بین خودشان تقسیم می کنند. در دوران کرونا فرهنگ روزنامه خوانی و مجله خوانی به دلیل مسائل اپیدمی پایین آمد. من فکر می کنم هیچ چیزی جای یک کتاب را نمی گیرد. کتاب جلوی چشم شماست آن را میخوانی. البته بصورت پی دی اف، کتاب گویا هم هست آنها هم خوبه. حاصل کلام اینکه در جامعه فرهنگ کتابخوانی باید رواج پیدا کند به نوبه خود  تلاش می کنم تا نقش کوچکی در اشاعه کتاب داشته باشم.

 آقای دکتر، چه کتابهایی را مطالعه می کنید؟

من شخصا غیر از ادبیات کلاسیک ایران و نویسندگانی به مانند آل احمد ، دولت آبادی ، ساعدی و . .  که مشهور هستند وهمه می شناسند آثار نویسندگان جدید را هم می خوانم.  به کتابهای جلال آل احمد علاقه دارم . خسی در میقاتش خیلی جالب بود. در مورد سفر حج نوشته.  توصیه می کنم همه افراد از این کتابها استفاده کنند.

 اشعارسعدی، مولانا و شاعران ایران و جهان را هم می خوانید؟   

نقطه ضعف من این است که شعر کمتر می خوانم بیشتر اهل رمان هستم. برخی از کتاب های شعر بوده که بالتبع  نگاه کردم مثلا دانته ر ا خواندم.

 رابطه شما با ادبیات ترک چگونه است؟

ادبیات ترک را خیلی علاقه دارم. برخی از کتابهای اورهان پاموک و الیف شافاک را خواندم. پاموک جایزه ادبی نوبل گرفت. ایشان را شخصا دیدم. به موزه اش در استانبول رفتم. پاموک کتابی به نام « معصومیت »  دارد که آن را  را به شکل موزه معرفی می کند. وی داستان یک عشق را  به صورت یک موزه در آورده .  اصلا شما اگر بروید شاهکار است. نویسنده چند تا موضوع را در آنجا بیان می کند. یکی خودعشق است، نکته دوم حوادث تاریخی است، نکته سوم اینکه دهه هفتاد ترکیه را با داستانش درهم آمیخته است. توصیه می کنم اگر زمانی استانبول رفتید حتما موزه اورهان پاموک را از نزدیک ببینید.

 از ادبیات روس صحبت کنید؟

از ادبیات روس آنتوان چخوف ، نیکولای  گوگول را دوست دارم. داستایوفسکی را خواندم. در ادبیات روس را تقریبا آثار برخی از نویسندگان کلاسیک را خواندم ادبیات جدید زمان شوروی  را هم مطالعه می کنم. جالب اینکه برخی کتابها را دو بار خواندم مثلا  رمان « زمین نو آباد » اثر شولوخف را در جوانی خواندم و الان هم مطالعه کردم. برداشت ذهنی من فرق کرد اول فکر میکردم پروپاگانداست و نگاه حمایتی دارد ولی نگاه می کنم چه با زیرکی علیه اش می نوشت. با ریزبینی نگاه کنید می فهمید که منظورش از این قضیه چه بوده است. بنابراین هر کتابی بسته به سنی که می خواند یک مقداری شاید متفاوت باشد. برخی کتاب ها با نثرهای مختلفی دارند مثلا دن آرام با نثر به آذین، دن آرم با نثر شاملو . ترجمه ها فرق می کنند.

 شما سفرهای زیادی داشته اید لطفا بگویید به کدام کشورها سفرکرده اید؟

ترکیه ، ترکمنستان ، آذربایجان ، اسپانیا و . . .

ادامه دارد

www.ulkamiz.ir