مصاحبه اولکامیز با نویسنده کلاله ای دکتر ستار بردی فجوری / بخش ۲

پایگاه خبری اولکامیز- لطیف ایزدی : مختومقلی فراغی شاعر فرزانه ترکمن می گوید : « یرینگ یردن ، ارینگ اردن پارخی کوپ » بی تردید همه نامها و یادها یکسان و برابر نیستند. برخی از نامها در زادگاه و محل زندگی و محیط پیرامون شان تاثیزگذار و ماندگار هستند، دکتر ستار بردی فجوری از جمله ی این نامهاست. شخصیت علمی فرهنگی شاخص شرق گلستان ، محقق و نویسنده ی کلاله ای که در عرصه ی فرهنگ ، تاریخ و ادبیات تلاشی وافر و ستودنی دارد. دومین بخش از گفتگوی تفصیلی سایت اولکامیز با این فرهنگی فعال و خستگی ناپذیر ترکمن را در ذیل می خوانید :

س – دکتر فجوری بفرمایید که تاکنون چه آثاری را به صورت مکتوب منتشر کرده اید؟ هر یک از کتابهایتان را به صورت اختصار و کوتاه بر پای علاقمندان به فرهنگ و تاریخ و ادبیات معرفی کنید ؟

اولین کتاب تحت عنوان « آموزش وضو و نماز ویژه اهل سنت » در پاییز سال ۱۳۸۲ش. در انتشارات مختومقلی فراغی در ۳۱ صفحه منتشر شد. این کتاب، در راستای آموزش وضو و نماز برای خردسالان و دانش آموزان اهل سنت تهیه شده بود که در سه هزار نسخه در دو نوبت به چاپ رسید.

کتاب دوم ،« بازی های بومی و محلی ترکمن ها » در تابستان سال ۱۳۸۳ش. در انتشارات مختومقلی فراغی در ۱۰۶ صفحه منتشر شد. در این کتاب بیش از ۴۳ بازی بومی و محلی ترکمن ها معرفی و نحوه‌ی بازی آموزش داده می شود. این کتاب در تابستان سال ۱۳۹۵ش. به چاپ دوم رسید.

کتاب سوم ، « مراوه تپه در آئینه‌ی زمان » در بهار سال ۱۳۸۴ش. در انتشارات مختومقلی فراغی در ۱۶۵ صفحه منتشر شد. این کتاب اولین کتابی بود که در خصوص تاریخ مراوه تپه نوشته شده و حاوی مطالب تاریخی، جغرافیایی و … می باشد. این کتاب در هزار نسخه به چاپ رسید.

کتاب چهارم ، « بررسی مسکن عشایر با تاکید بر آلاچیق ترکمن ها » در سال ۱۳۸۹ش. در انتشارات مختومقلی فراغی در ۱۰۴ صفحه منتشر شد. در این کتاب علاوه بر تاریخچه ای از مسکن ترکمن ها، برای اولین بار به معرفی و کارکرد اجزای تشکیل دهنده یک آلاچیق پرداخته می شود. هم چنین در آخر به مقایسه‌ی آلاچیق ترکمن با سایر مساکن عشایر پرداخته شده است. این کتاب نیز در هزار نسخه به چاپ رسید.

کتاب پنجم ، « مدارس و مراکز غیر دولتی استان گلستان » در سال ۱۳۹۱ش. در انتشارات نوروزی در ۱۶۲ صفحه منتشر شد. در این کتاب ضمن بیان قوانین و مقررات مدارس و مراکز غیردولتی به تاریخچه‌ی مدارس و مراکز غیر دولتی استان پرداخته شده است. این کتاب با حمایت اداره کل آموزش و پرورش به چاپ رسید.

کتاب ششم ، « تاریخ پیدایش و شکل گیری شهر کلاله » در سال ۱۳۹۳ش. در انتشارات مختومقلی فراغی در ۳۶۲ صفحه منتشر شد. این کتاب نیز اولین کتابی بود که در مورد شهر کلاله و پیشینه‌ی تاریخی آن نوشته شده بود. این کتاب بررسی پیشینه‌ی تاریخی آی درویش (کلاله) را از دوره قاجار شروع و به انقلاب اسلامی ختم می شود. هم چنین در این کتاب سعی بر این بوده که از اسناد کتابخانه ملی و سایر اسناد استفاده بهتر و بیشتری صورت بگیرد. این کتاب نیز در هزار نسخه به چاپ رسید.

کتاب هفتم ، « برنامه شتاب بخشی سوادآموزی استان گلستان » در سال ۱۳۹۵ش. در انتشارات واژگان سیرنگ در ۸۶ صفحه منتشر شد. در این کتاب علاوه بر تاریخچه ای از آموزش بزرگسالان جهان و ایران، برنامه ها و فعالیت های معاونت سواد آموزی برای ریشه کنی بی سواد بیان شده است.

کتاب هشتم ، « اولین تحصیل کرده های ترکمن، دو جلد » در سال ۱۳۹۵ش. و ۱۳۹۹ش. در انتشارات نوروزی در ۳۲۷ صفحه منتشر شد. جلد اول این کتاب زندگی نامه ۱۲۵ نفر از اولین تحصیل کرده های ترکمن به طور مبسوط بیان شده است. و جلد دوم نیز زندگی نامه ۵۰ نفر در از اولین تحصیل کرده‌های ترکمن را در ۱۱۳ صفحه شامل می شود. این کتاب نیز برای اولین بار در بین ترکمن ها به نگارش در آمده است.

کتاب نهم ، « پیشینه‌ی آموزش و پرورش نوین استان گلستان » در سال ۱۳۹۷ش. در انتشارات نوروزی در ۳۷۸ صفحه منتشر شد. در این کتاب علاوه بر تاریخچه ای از آموزش و پرورش نوین به تفکیک شهرستانی پیشنیه‌ی آموزش و پرورش نوین آن ها ذکر شده است. این کتاب با حمایت مالی اداره کل آموزش و پرورش استان به چاپ رسید.

کتاب دهم ، « آشنایی با آداب و رسوم ترکمن ها » در سال ۱۳۹۷ش. توسط سازمان نهضت سوادآموزی کشور و با حمایت مالی آن سازمان در ۴۵ صفحه منتشر شد. مطالب این کتاب معرفی آداب و رسوم کهن ترکمن ها را شامل می شود که در تیراژ ۲۵۰۰ جلد به چاپ رسید.

کتاب یازدهم ، « پژوهشی در تاریخ روستای آجان سنگرلی » در سال ۱۴۰۰ش. توسط انتشارات ویراست در ۳۸۰ صفحه منتشر شد. این کتاب ضمن معرفی آداب و رسوم اهالی روستای اجن سنگرلی به پیشینه‌ی روستا پرداخته، شخصیت های گذشته روستا را معرفی می کند.

علاوه بر این ها بیش از ۶۵ مقاله در نشریات استانی، کشوری و خارج از کشور به چاپ رسانده ام.

س – در آینده چه کتاب هایی را منتشر خواهید کرد؟

در حال حاضر دو عنوان تالیف در دست اقدام می باشد. یکی از این تالیفات تحت عنوان « باخشی ها و نوازنده های شهرستان کلاله و مراوه تپه » که با حمایت انجمن ادبی قورقوت آتا در حال پیگیری می باشد.

کتاب دیگر تحت عنوان « گزیده ای از آداب و رسوم ترکمن ها » است که این کتاب هم با همکاری خانم بی‌بی‌رابغه قازلی کر در حال تدوین می باشد. کتاب های دیگری در آینده مد نظر است، بی شک کتاب هایی با موضوعات تاریخی خواهد بود.

س – از فعالیت در انجمن ها و تشکل های فرهنگی بگویید؟

اولین انجمنی که من با آن آشنا شدم و عضو هیئت موسس هم بودم، جمعیت هنری و فرهنگی مختومقلی فراغی شهر کلاله بود که پس از مهاجرت به گرگان از هیئت موسس آن انصراف دادم. پس از حضور در گرگان با موسسه فرهنگی میرداماد ارتباط تنگاتنگی پیدا کرده در تدوین دانشنامه استان گلستان مشارکت داشتم که در دوره‌ی سه جلدی چاپ شده تحت عنوان « دانشنامه گلستان » مقالاتی نیز از بنده به چاپ رسیده است.

هم چنین عضو نویسندگان استان و در نهایت نیز عضو اهل قلم ایران شدم. در سال ۱۳۹۷ش. به همراه عده ای از مشتاقان به فرهنگ و ادبیات ترکمن گروه ادبی قورقوت آتا را در کلاله تاسیس کردیم که این انجمن هم چنان به فعالیت خود ادامه می دهد. بنده سعی داشتم که در مراسم و برنامه های سایر انجمن و تشکل‌های فرهنگی شهرستان ها‌ی دیگر نیز حضور فعال داشته باشم.

س – مهمترین دغدغه شما در زمینه فرهنگ، ادبیات و تاریخ چیست؟

در این باب مسائل زیادی برای مطرح کردن وجود دارد، اما مهمترین مساله‌ای که حقیر را اذیت می نماید نامانوس و نا آشنا بودن جوانان، با فرهنگ و ادبیات و تاریخ اجدادی خود می باشد. چه بسا بسیاری از دانشجویان را می بینم که از صحبت کردن به زبان مادری خود ابا و اکراه دارند و یا از معرفی خود به عنوان یک ترکمن خجالت می کشند. البته در سال های اخیر ظهور شبکه های اجتماعی آشنایی عزیزان را با تاریخ و فرهنگ خود کمی تسهیل نموده است.

این گفتگو ادامه دارد

www.ulkamiz.ir