تامًلی بر مسئله فقر و نابرابری

پایگاه خبری اولکامیز- اخیرا مطلبی به قلم همراه خوجه فعال رسانه جوان ترکمن با تیتر ( فقر و راه حل آن ) در اولکامیز درج گردید در پی آن عظیم قرنجیک تحلیلگر مسائل اجتماعی و فعال رسانه ای باتجربه در این باره یادداشت ذیل را به رشته تحریر در آورده است که می خوانید :

فقر به معنی نداشتن بودجه نیست، بلکه به معنی نداشتنِ امکان تهیه‌کردن خواسته‌ها و نیازها است.

امروزه مقابله با فقر یکی از مباحث مهم و پرتکرار محافل سیاسی بین المللی است. برخی از کشورها به دنبال راه‌حلی برای ریشه‌کن کردن فقر به طور کامل، با تغییر در شرایط ایجاد آن هستند. در سوی دیگر، سایر کشورها سعی در حذف سیستم‌هایی که ایجادکننده نابرابری در جامعه – نظیر سرمایه‌داری- ، دارند. این گروه معتقدند که با محدود کردن سرمایه‌داری، پول و سرمایه به طور طبیعی به سمت افراد نیازمند هدایت خواهد شد.

در معرفی افراد فقیر معمولاً از واژه ” زیر خط فقر ” استفاده می‌شود، اما مسئله‌ای که وجود دارد این است که آیا فردی که زیر خط فقر در یک کشور توسعه یافته هستند، با فردی فقیر در یک کشور در حال رشد، با هم برابرند؟

لذا این را باید در نظر گرفت که، بنا به بررسی‌های انجام‌شده، خط فقر در کشورهای درحال توسعه حدود ۲ دلار اعلام شده‌است.ولیکن این خط فقر برای مثال در ایالات متحده ۴.۹۱ دلار و یا همین خط فقردر سوئیس برابر با ۱۰.۲۵ دلار است.

بنابراین، برای تعیین این دسته از معیارهای اندازه‌گیری( خط فقر )، در ابتدا نیازمند در نظر گرفتن مکان جغرافیایی خاصی هستیم ، که برپایه آن بتوان قیمت نیازهای اساسی را تعیین کرد. برای مثال برای تعریف خط فقر، اقتصاددان‌ها بایدهزینه میانگین خرید روزانه مقدار معینی کالری را که فرد در منطقه جغرافیایی خاص بدان نیاز دارد، تعیین کنند.

البته، مسئله فقر مختص کشورهای فقیر و توسعه نیافته نیست ، بلکه کشورهای توسعه یافته نیز در مقیاس بزرگی با مسئله فقر گلاویز هستند. یک نمونه از افزایش فقر در این مناطق، افزایش اتکا مردم به غذاهای دولتی به منظور ماندن در بالای خط فقر است. رکود اقتصادی جهانی سبب افزایش تقاضا برای برنامه‌های رفاهی شده‌است که این امر سبب تغییرات اساسی در برنامه‌های اقتصادی کشورها و ‌ارائه کوپن غذایی و ایجاد برنامه کمک هزینه تغذیه تکمیلی شده است.این برنامه علاوه بر نیاز شدید به بهره‌وری بیشتر کشورها، منجر به تغییراتی نیز شده‌است و اکنون این برنامه اقتصادی بزرگترین برنامه در نوع خود در کشورهای توسعه‌یافته محسوب می‌شود.

از سال ۲۰۰۸، ارائه کوپن برای تامین هزینه‌ تغذیه شهروندان در کشورها توسعه‌یافته به صورت الکترونیکی درآمده‌است و با ارائه کارت‌هایی مشابه کارت‌بانکی و شارژ ماهانه آن بر اساس وضعیت کاربر(تعداد افراد تحت تکفل، درآمد کل فرد، هزینه‌های خانواده و غیره) انجام می‌شود و هنگام خرید مانند عابربانک‌ها عمل می‌کند و هزینه تغذیه افراد از آن کاسته می‌شود.

راه حل «مسیر رفاه/خیریه» نیز می‌تواند در کاهش اثرات فقر در کم‌ترین زمان موثر باشد. اما ، در درازمدت این راه حل و ارایه خدمات خیریه ای توسط سازمان‌های حمایت از فقرا و ارائه خدمات بهداشتی، مسکن و یا یارانه مواد غذایی راه‌حل معقولی برای حل مشکل فقر نیست، ولیکن در حال حاضر و در حالت اورژانسی ، این تلاش‌ها نیز می‌تواند بسیاری از نیازهای این دسته از افراد را رفع کند.

لذا در نهایت، برای امحاء و ریشه کنی فقر بیشتر باید به فکر حذف سیستم‌هایی باشیم که ایجادکننده نابرابری در جامعه هستند تا افراد جامعه، در چرخه زندگی جهت تامین معاش و رفاه خویش، با دست یابی به فرصت هایی برابر و در محیطی امن و عاری از تبعیض و رانت و فساد و…. ، توانایی انجام آزادانه کارهای مورد نظر خویش را داشته باشند.