گفتگو با کامبیز قجقی نژاد در باره مولانا – بخش اول / همدلی از همزبانی بهتر است

پایگاه خبری اولکامیز – لطیف ایزدی : مولانا جلال الدین محمد بلخی را میتوان جزو پنج شاعر طراز اول دنیا در طول تاریخ بشریت دانست. شاعری بی رقیب و بلا منازع که آثارش دنیا را فتح کرده است. عارفی روشن ضمیر که شیفتگان بی شماری در اطراف و اکناف دنیا دارد و آثار و افکارش ورد زبان ادب دوستان و معرفت جویان راه حق است. ملای رومی در ترکمن صحرا نیز همچون دیگر نقاط عالم به ویژه شرق عاشقان و مریدانی دارد که با آثارش هم نفس و همدم هستند و جانشان را با مطالعه اشعارش طراوت و پویایی می بخشند و تعالیم آن حضرت را در زندگی بکار می بندند.

کامبیز قجقی نژاد یکی از این شیفتگان مولاناست. فرهنگی اهل قلم و ورزش ، خوشنویس مماهر و صاحب ذوق گنبدی که عضو شورای نویسندگان سایت اولکامیز بوده و از یاران صدیق و وقادار این رسانه خبری تحلیلی بشمار می رود. با کامبیز در باره مولانا و افکار و اشعار و اندیشه هایش گفتگویی مبسوط از طریق فضای مجازی انجام دادیم که در چند بخش خواهید خواند. اولین بخش این گپ و گفت را هم اینک می خوانید. باشد که در نظر آید و مقبول علاقمندان واقع شود :

-مولانا کیست؟

جلال الدین محمد بلخی خراسانی معروف به مولوی بن سلطان العلما محمد بهاء الدین ولد بن حسین خطیبی است.

– چه شد که با مولانا آشنا شده اید؟

از سن ۱۵ سالگی با اشعار مولانا آشنا شده ام و در کنار درس، گزیده ی مثنوی را می خواندم و دلیل اصلی آن هم در کلاسهای انجمن خوشنویسان گنبد کاووس فعالیت هنری داشتم و بیشتر اوقات اشعار ناب مولانا و دیگر شاعران بزرگ را مشق نظری و عملی می کردم و بالاخره در سال ۷۴ مدرک ممتاز خوشنویسی را دریافت نمودم.

– مولانا این نهنگ دریای ادب و عرفان چگونه شما را شکار کرد؟

مولانا با این بیت دلنشین مرا شکار کرد و می گوید: جمله عالم زین سبب گمراه شد /
کم کسی ز ابدال حق آگاه شد

این بیت را به صورت شکسته نستعلیق زیاد مشق می کردم.

-چند سال است که با آثار مولانا از جمله مثنوی معنوی هم نفس هستید و مطالعه می کنید؟

از سن ۱۵ سالگی تا کنون. همیشه قرآن کریم و احادیث رسول الله (ص) و مثنوی معنوی مولانا را با دیگر آثارش می خوانم.

-مهمترین ویژگی اشعار مولانا چیست؟

گستردگی و تنوع اندیشه و دید انتقادی مولانا در آثارش مشهود است؛ مولانا در انتقال موضوع، در همه ی زمینه ها، مهارت خاصی دارد مثلا داستانهای مثنوی را به کودک ۵ ساله تعریف کنیم به راحتی متوجه می شود و از شنیدن آن لذت می برد پس در نتیجه هیچ شاعری به لحاظ وسعت فکری با مولانا قابل مقایسه نیست.

– دو اثر ارزشمند موولانا مثنوی معنوی با دیوان شمس چه تفاوتی با هم دارند ؟

در مثنوی معنوی بیشتر آیات قرآن کریم و احادیث رسول الله (ص) و انعکاس اندیشه های خود مولانا به کار رفته است اما در دیوان شمس، هیجانهای درونی واقعی مولانا ترسیم شده است یعنی شیوه ی غزل سرایی مولانا شادی آور، پرشور و همچون چشمه ای جوشان است.
ای یار ما دلدار ما ای عالم اسرار ما
ای یوسف دیدار ما ای رونق بازار ما
زهی عشق زهی عشق که ما راست خدایا
چه نغزست و چه خوبست و چه زیباست خدایا

– چرا مولانا شاعر جهانی است؟

سئوال بسیار خوبی را مطرح کردید به نظرم از نگاه مولانا هیچ کس در درگاه خداوند متعال، خوار و حقیر نیست حتی کافران؛ که می گوید: هیچ کافر را به خواری منگرید؛ البته منظور مولانا در اینجا کافر ذمی است نه حربی، مولانا به تمام انسانها احترام قائل است و همدلی را از همزبانی بالاتر می داند.
هیچ کافر را به خواری منگرید
که مسلمان مردنش باشد امید
پس زبان محرمی، خود دیگرست
هم دلی از هم زبانی بهترست
مولانا به دل انسانها ارزش قائل است و می گوید تا وقتی که یک انسان جایگاه دل را نشانسد نمی تواند به اسرار خداوندی پی ببرد.
چون دلت با من نباشد همنشینی سود نیست
گرچه با من می نشینی چون چنینی سود نیست

– آیا مولانا محدود و متعلق به یک قوم و زبان و ملت است؟ چرا؟

خیر. شخصیت مولانا به فراتر از مرزهای ملی و قومی و مذهبی است به همین علت اشعار او به طور گسترده به بسیاری از زبان های زنده ی جهان ترجمه می شود خصوصأ در آمریکا توسط پروفسور فرانکلین لوئیس در دانشگاه تدریس هم می شود.

– مولانا به انسانها چه می خواهد بگوید؟

مولانا از فراق معشوق ازلی و ابدی (خداوند متعال) می نالد و در جستجوی انسانی است که بتواند درد اشتیاقش را با او در میان نهد
سینه خواهم شرحه شرحه از فراق
تا بگویم شرح درد اشتیاق
هر کسی کو دور ماند از اصل خویش
باز جوید روزگار وصل خویش

– مهمترین پیام هایش به بشریت چیست؟

مولانا پیام های زیادی را برای خوانندگان آثارش می دهد. مهمترین پیام های مولانا:
* از نگاه مولانا همه ی انسانها جلوه ای از تجلی جمال و جلال معشوق ابدی و ازلی (خداوند متعال) است و می گوید:
آنکه نشناسد نقاب از روی یار
عابدالشمس است دست از وی بدار
من نیم جنس شهنشه، دور از او
لیک دارم در تجلی نور از او
* از نگاه مولانا، انسان ها همانند کوزه های سربسته هستند و به ظاهر کوزه نگاه نکنید بلکه به مظروف کوزه نگاه کنید که خداوند در نهاد آن چه چیزی را به ودیعه گذاشته است و می گوید:
جسمها چون کوزه های بسته سر
تا که در هر کوزه چه بود؟ آن نگر
گر به مظروفش نظر داری شهی
ور به ظرفش بنگری، تو گمرهی
* از نگاه مولانا، دل انسان ها همچون آینه ی روشن است و دل آدمی هر چقدر صاف تر باشد می تواند نقشها را بهتر منعکس می کند و می گوید:
آینه ی دل چون شود صافی و پاک
نقشها بینی برون از آب و خاک
نطق آب و نطق خاک و نطق گل
هست محسوس حواس اهل دل

این گپ و گفت ادامه دارد

www.ulkamiz.ir